Polska, podobnie jak wiele innych krajów, zwraca szczególną uwagę na produkcję zielonego wodoru. Jest on wytwarzany przy użyciu odnawialnych źródeł energii, takich jak energia słoneczna i energia wiatrowa lub z wykorzystaniem elektrowni hybrydowych energii odnawialnych. To kluczowy krok w kierunku zredukowania emisji gazów cieplarnianych i przyspieszenia transformacji energetycznej. W tym kontekście bardzo dużą rolę odgrywają tzw. Doliny Wodorowe, czyli specjalne obszary, w których realizowane są projekty, uwzględniające zastosowanie wodoru w różnych sektorach.
Centralna Dolina Wodorowa im. Braci Łaszczyńskich stanowi kompleksową inicjatywę, zakrojoną na szeroką skalę, która obejmuje pełny cykl produkcji i zastosowania wodoru – od przekształcających energię elektryczną w procesie elektrolizy celem produkcji wodoru, przez proces magazynowania tego gazu, aż po jego wykorzystanie do produkcji energii. Centralna Dolina Wodorowa jako wydzielony obszar geograficzny obejmuje województwa świętokrzyskie, łódzkie, południowe Mazowsze oraz północne Podkarpacie. Obecnie ponad 70 różnych podmiotów, w tym firmy, samorządy oraz instytucje naukowe z całego kraju, zadeklarowało swoją intencję do przystąpienia do projektu.
Misją Centralnej Doliny Wodorowej jest tworzenie otwartego forum współpracy, które zachęca do uczestnictwa wszystkie zainteresowane podmioty zaangażowane w rozwój źródeł energii o zerowej emisji oraz produkcję zielonego wodoru w regionie. Celem tego przedsięwzięcia jest energetyka wodorowa. Projekt zakłada budowanie ekosystemu opartego na produkcji zielonej energii poprzez elektrolizę, wykorzystując do tego celu bezemisyjnie wytworzoną energię elektryczną, dedykowaną danemu województwu.
Dolina Wodorowa ma na celu inspirację przedsiębiorstw do koniecznych zmian i zachęcenie ich do podejmowania działań przyspieszających zieloną transformację wewnętrzną. Równocześnie projekt ma stymulować lokalny wzrost gospodarczy oraz promowanie wykorzystania zielonego wodoru.
Centralna Dolina Wodorowa im. Braci Łaszczyńskich powstała z inicjatywy Świętokrzyskiej Grupy Przemysłowej INDUSTRIA S.A. w 2021 r. jako Świętokrzyski Klaster Wodorowy. Celem tego przedsięwzięcia było wprowadzenie zamkniętego obiegu, wykorzystując wody kopalniane do produkcji wodoru w procesie elektrolizy, zastępując zużycie oleju napędowego w maszynach górniczych i transporcie kruszywa oraz realizacja planu dekarbonizacji przedsiębiorstw i rozwijania zeroemisyjnej energetyki.
W ciągu kilku ostatnich lat INDUSTRIA nie pozostawała bierna w działaniu na rzecz transformacji energetycznej. Do projektu dołączyło wiele firm i instytucji z obszaru centralnej i południowej Polski. ŚGP INDUSTRIA nawiązała również współpracę z innymi dolinami wodorowymi i w 2023 roku Klaster został przekształcony w Centralną Dolinę Wodorową, a także zostało powołane stowarzyszenie.
Centralna Dolina Wodorowa zwraca szczególną uwagę na trzy główne obszary. Są to odnawialne źródła energii, transformacja energetyczna oraz rozwój. W planach są m.in. inwestycje w źródła energii wykorzystujące energię słoneczną i wiatrową (moc 2 GW) oraz elektrolizery służące do produkcji wodoru, charakteryzujące się mocą 250 MW. Kolejnym celem jest zastosowanie bloków gazowych zamiast bloków węglowych, które są zaprojektowane tak, aby umożliwić współspalanie wodoru. Jeśli chodzi o rozwój infrastruktury wodorowej w regionie, projekt zakłada inwestycję w kolej (towarowa i pasażerska), stacje tankowania oraz transport miejski wykorzystujący ten rodzaj zasilania.
Energia z wodoru odgrywa kluczową rolę w różnych sektorach przemysłu i technologii, pełniąc istotne funkcje w wielu procesach produkcyjnych. Wodór wykorzystywany jest m.in. w przemyśle hutniczym, chemicznym, petrochemicznym, elektronicznym, metalurgicznym, transportowym i spożywczym. Dzięki swoim unikalnym właściwościom, paliwo to staje się istotnym elementem w rozwoju technologii przyjaznych środowisku naturalnemu.
W ostatnich latach można było zaobserwować znaczny wzrost zainteresowania wykorzystaniem zielonego wodoru w energetyce. Nadwyżki energii elektrycznej, pochodzące z elektrowni słonecznych, wiatrowych i wodnych mogą być efektywnie przekształcane w wodór, który jest następnie magazynowany. Takie rozwiązanie znacząco sprzyja rozwojowi gospodarczemu i co najważniejsze – redukcji emisji CO2.
Coraz częściej mówi się o roli wodoru w kontekście dekarbonizacji światowej gospodarki. Uwzględniając jego doskonałe właściwości jako nośnika i magazynu energii, wiele krajów dostrzega w wodorze ogromne możliwości rozwinięcia gospodarki, szczególnie w kontekście realizacji celów wyznaczonych przez Komisję Europejską i Porozumienie Paryskie.
Polska, angażując się w rozwój sektora wodorowego, przyjęła Projekt Strategii Wodorowej do roku 2030, z perspektywą do roku 2040. Kluczowym założeniem strategii jest stworzenie pięciu ekosystemów, określanych jako Doliny Wodorowe, rozlokowanych na obszarze całego kraju. Każda Dolina Wodorowa musi spełniać określone wymagania, a wśród nich znajdują się przynajmniej dwie wielomilionowe inwestycje, pokrycie łańcucha wartości wodoru, wykorzystanie wodoru w różnych sektorach gospodarki oraz przygotowanie studium wykonalności, które zagwarantuje, że projekt ma szansę na wielowymiarowy sukces.
Dowiedz się więcej o tym, jak wodorowa rewolucja przekształca nasze społeczeństwo, gospodarkę i sposób, w jaki korzystamy z energii.